impressies van De Kluis

Foto's:
Lieke Leunissen

abri sous roche (een andere tijdmachine)

De kerk van Chanet en de Kluis liggen beide hoog óp een heuvel of berg en zien uit op hun omgeving.
De naam abri-sous-roche wordt gegeven aan van nature beschutte plaatsen, die meestal ónder een overhangende rotswand zijn gelegen. Dit waren in vroeger tijden ideale plaatsen om beschut te wonen: aan alle kanten omgeven door steen en alleen aan de open zijde een goed uitzicht en makkelijk te verdedigen.
In Valkenburg, onder aan de heuvel waarop De Kluis ligt zijn een aantal van dergelijke abris's in de mergelwand te zien. De datering is niet helemaal duidelijk maar het is niet ondenkbaar dat deze schuilplaatsen stammen uit de steentijd.

Elders schreef ik er dit over:
We zijn als kinderen regelmatig op die plekken geweest, daar bij de Daolkesberg, onder De Kluis en vlak aan de spoorlijn Heerlen Maastricht.
Indiana Jones in Mergelland.Zo spannend speelden we daar.
Heel veel later , toen ik daar eens met mijn lief wandelde, hebben we zelfs geschuild in zo’n abri, tijdens een hevige onweersbui. Het uitzicht over de Geulvallei en het compacte gehucht Oud-Valkenburg met zijn twee prachtige kastelen vlak bij elkaar is erg fraai; deze plek moet al duizenden jaren een fraai en weids panorama hebben geboden aan ieder ander die hier schuilde.
Steeds heb ik op die plaatsen het gevoel gehad dat het plekken met een lange en donkere historie waren.
Nu blijkt waarom.
Een paar maanden geleden werd hier via opgravingen bewoning aangetoond van misschien wel tienduizenden jaren geleden. Op deze plek woonden mensen die jaagden, vuur maakten, en werktuigen; die hier vrijden en baarden, verhalen vertelden terwijl ze jaargetijden trotseerden.

Bij Bomal, in de vallei van Aisne en Ourthe, ligt het verstilde boerengehucht Juzaine.
Vermoedelijk altijd onopgemerkt tot er toevallig in de rotswand een ruimte werd ontdekt waar mensen uit de jonge steentijd (Magdalienperiode, 17.000-10.000 voor Chr.) hadden gewoond en gewerkt. Er werden houten en benen harpoenen gereedschap gevonden en, zeer zeldzaam, een sieraad: een oorhanger in de vorm van een kever.
Vandaar: la grotte du coleoptere (de Kevergrot).

Op beide plaatsen, zowel in de mergelabri als in de Coleopteregrot in Belgie is de zelfde sterke en geisoleerde verbondenheid met de natuur te voelen als in het kerkje in de Cantal en de kluizenaarskapel op de Sjaelsberg. Die verbondenheid is de basis voor leven en overleven, zowel fysiek, als mentaal en spiritueel.
Het zijn plaatsen die als een soort tijdsmachine functioneren: als je er je voor openstelt kun je je heel dicht bij die mensen, hun leven, hun zorgen en blijdschap voelen.

 

Vrouwenmantel en vuursteen

(Daölkesberg)

Mantel van mergel

vrouw bij het hout.

Hij kapt de pijlen

hier aan het vuur

tuurt naar omlaag

volgt het water,

zoekt vacht in zijn vlucht

of een verloren schreeuw.

Zacht is de sneeuw

dit leven hard.

Snelle prooi is dunne buit

-de meeste vuursteen mist-

Vrouw bij het vuur

mantel bij avond.

Hij spitst zijn pijlen per splinter.

© js 0606